ถ้ำหระยานคร

ถ้ำพระยานคร จ.ประจวบคีรีขันธ์
ถ้ำนี้มีพลับพลาที่ประทับสวยงามเมื่อต้องแสงตะวัน ประวัติแต่โบราณได้ชื่อนี้เพราะเจ้าพระยามหานครเป็นผู้ค้นพบ คราร่วมเสด็จประพาสในรัชกาลที่ 5 สมัยต่อมาพระมหากษัตริย์หลายพระองค์ก็เคยทรงเสด็จพระราชดำเนิน ใครจะเชื่อว่า ยามพระอาทิตย์ส่องแสงผ่านปล่องเขาในวัน และเวลาพลับพลาที่ประทับก็เรืองรองงดงามยิ่งกว่าใช้ไฟดวงใด

วันเวลาที่แนะนำ ชมลำแสงยามลอดปล่องถ้ำลงสู่พระที่นั่งฯช่วงเวลาสวยที่สุด 10.30 – 11.30 น. สามารถท่องเที่ยวได้ทั้งปี แต่ฤดูที่ดีซึ่งควรไปชมคือช่วงฤดูหนาวราวเดือนธันวาคมถึงมีนาคม    
การเดินทาง จากกรุงเทพฯ ใช้ทางหลวงหมายเลข 4 มาถึงอำเภอปราณบุรี จะมีทางแยกซ้ายอีกประมาณ 37 กิโลเมตร เข้าสู่ที่ทำการอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด  

อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด 

มีสภาพภูมิประเทศโดยทั่วไปเป็นเขาหินปูนยอดแหลมและสูงชัน ริมชายฝั่งทะเลของอำเภอปราณบุรีและอำเภอกุยบุรี มีเนื้อที่ประมาณ 61,300 ไร่ จัดเป็นอุทยานแห่งชาติ ประเภทชายฝั่งผสมผสานหมู่เกาะในทะเล แห่งแรกของประเทศไทย หินปูนที่สึกกร่อนเพราะกาลเวลาจึงก่อให้เกิด เถื่อนถ้ำมากมายขึ้น เช่น ถ้ำไทรและถ้ำแก้ว ฯลฯ อีกทั้งมีจุดชมวิวเขาแดง ความสูงราว 322 เมตร เหมาะเดินขึ้นไปชมพระอาทิตย์ขึ้น นอกจากนี้บริเวณพื้นที่โดยรอบเขาสามร้อยยอดยังมีสภาพเป็นพื้นที่ชุ่มน้ำที่สำคัญยิ่งของประเทศ นับเป็นแหล่งรวมพรรณไม้น้ำ สัตว์น้ำ สัตว์ป่า ตลอดจนนกอีกนับร้อยชนิด เหมาะสำหรับกิจกรรมพายเรือคายัก เดินป่า ดูนก และอื่นๆ อีกมากมาย